KJKLKJ

Ciągłość działania władz centralnych (COG)

Zapewnienie nieprzerwanego funkcjonowania kluczowych struktur władzy państwowej (egzekutywy, legislatywy, sądownictwa) w warunkach wojny, okupacji, blackoutów, ataków lub destabilizacji.

Ciągłość usług publicznych (CES)

Zdolność do utrzymania świadczenia podstawowych usług publicznych – zdrowia, administracji, bezpieczeństwa – nawet w warunkach ograniczonych zasobów lub zakłóceń systemowych.

Zarządzanie kryzysowe i dowodzenie (C2)

Sprawność i odporność systemów zarządzania kryzysowego oraz dowodzenia cywilnego i wojskowego, w tym alternatywne kanały łączności, integracja z wojewodami i siłami zbrojnymi.

Odporność w warunkach degradacji systemu

Zdolność instytucji do działania w warunkach całkowitej lub częściowej utraty zasilania, IT, struktury fizycznej, kontaktu z centrum – z zachowaniem minimalnych funkcji.

Odporność legislacyjno-instytucjonalna:

Spójność i gotowość systemu prawa i instytucji do działania w trybie nadzwyczajnym: uproszczone procedury, klarowna sukcesja, elastyczność regulacyjna.

Spójność decyzyjna i interoperacyjność

Zdolność do szybkiej i zgodnej koordynacji działań między resortami, agencjami, strukturami lokalnymi oraz partnerami zagranicznymi w trybie sytuacji nadzwyczajnej.

Ochrona kluczowego personelu

Systemy ochrony, ewakuacji, sukcesji oraz wsparcia psychicznego dla osób pełniących funkcje krytyczne – premier, ministrowie, wojewodowie, sędziowie, dowódcy.

Redundancja decyzyjna i informacyjna

Tworzenie alternatywnych struktur lub ciał decyzyjnych na wypadek paraliżu centrum; wielotorowy dostęp do informacji i kanałów raportowania.

Odporność komunikacyjna (sabot./presja)

Zabezpieczenie systemów komunikacji strategicznej i operacyjnej przed zakłóceniem, dezinformacją, atakami hybrydowymi lub fizycznym zniszczeniem.

Zaufanie i legitymizacja władzy

Budowanie i utrzymywanie postrzeganej wiarygodności instytucji publicznych jako sprawiedliwych, kompetentnych i działających w interesie obywateli – kluczowe dla mobilizacji społecznej i zapobiegania panice.

Edukacja kryzysowa i kompetencje obywatelskie

Podnoszenie poziomu wiedzy i umiejętności obywateli w zakresie reagowania kryzysowego, pierwszej pomocy, samoorganizacji oraz korzystania z oficjalnych źródeł informacji.

Aktywne wspólnoty i mikrostruktury społeczne

Wsparcie i rozwój lokalnych organizacji, stowarzyszeń, rad osiedli, parafii, harcerstwa, OSP – jako sieci pierwszego kontaktu w sytuacjach nadzwyczajnych.

Odporność psychologiczna zbiorowości

Zdolność społeczeństwa do radzenia sobie z presją emocjonalną, dezinformacją, lękiem i traumą – poprzez mechanizmy psychologiczne, edukacyjne i wspólnotowe.

Sieci wzajemnego wsparcia i wolontariatu

Organizowanie społecznych systemów pomocowych opartych na wolontariacie, sąsiedzkiej pomocy, inicjatywach lokalnych i cyfrowych platformach wymiany.

Komunikacja i informacja lokalna

Budowanie wiarygodnych i szybkich kanałów informacyjnych na poziomie lokalnym – opartych o liderów społecznych, media lokalne, szkoły, parafie.

Reakcja oddolna w warunkach izolacji

Zdolność wspólnot lokalnych do organizowania podstawowych funkcji społecznych bez dostępu do struktur państwowych – np. w warunkach blokady, wojny, izolacji informacyjnej.

Spójność międzykulturowa i integracja migracyjna

Zdolność społeczeństwa do zachowania spójności w warunkach zróżnicowania etnicznego i kulturowego – w tym integracja migrantów i mniejszości jako element zapobiegający napięciom kryzysowym.

Ochrona społeczności szczególnego ryzyka

Mechanizmy wsparcia dla osób najbardziej narażonych na skutki kryzysu – osoby starsze, chore, niepełnosprawne, dzieci, uchodźcy, samotne matki itd.

Mechanizmy współdecydowania obywatelskiego

Formy partycypacji społecznej (rady osiedli, budżety obywatelskie, konsultacje), które budują zaangażowanie, zaufanie i współodpowiedzialność.

Edukacja i odporność cyfrowa społeczności

Zdolność obywateli do krytycznego korzystania z informacji cyfrowej, rozpoznawania dezinformacji i obrony przed manipulacją w sieci.

Ochrona przestrzeni informacyjnej: Zdolność państwa i społeczeństwa do monitorowania, identyfikowania i ograniczania wpływu dezinformacji, propagandy i operacji psychologicznych.

Integralność instytucji informacyjnych

Zabezpieczenie systemów informacyjnych instytucji publicznych przed manipulacją, sabotażem i fałszywymi przekazami, w tym systemów PR, BIP i komunikatów alarmowych.

Reagowanie na operacje informacyjne (InfoOps)

Zdolność struktur państwowych do szybkiego wykrywania i przeciwdziałania zorganizowanym kampaniom dezinformacyjnym, zarówno wewnętrznym, jak i zagranicznym.

Wzmacnianie świadomości medialnej obywateli

Edukacja społeczeństwa w zakresie rozpoznawania dezinformacji, weryfikacji źródeł, analizy narracji i ochrony przed manipulacją.

Bezpieczeństwo systemów przekazu masowego

Ochrona infrastruktury mediów publicznych i prywatnych (techniczna, cyfrowa, nadawcza), zapewniająca ciągłość przekazu w sytuacjach kryzysowych.

Budowanie odporności narracyjnej państwa

Tworzenie i wzmacnianie spójnych, wiarygodnych i atrakcyjnych narracji narodowych oraz strategicznych przekazów odpornych na atak psychologiczny.

Zdolność do komunikacji kryzysowej i strategicznej

Umiejętność szybkiego i trafnego komunikowania się władz z obywatelami w warunkach zagrożenia – w sposób spójny, klarowny i zaufany.

Monitoring i audyt środowiska informacyjnego

Stała analiza ekosystemu informacyjnego w kraju i za granicą – z użyciem narzędzi OSINT, AI, sieciowych wskaźników i analityki treści.

Partnerstwa instytucjonalne i prywatne w zakresie bezpieczeństwa informacji

Współpraca państwa z mediami, sektorem prywatnym, platformami społecznościowymi i NGO w zakresie ochrony i filtracji przekazu publicznego.

Ochrona reputacji instytucji publicznych

Rozwijanie zdolności instytucji państwowych do przeciwdziałania celowym kampaniom zniesławiającym, podszywaniu się i manipulacjom wizerunkowym w mediach i przestrzeni cyfrowej.

Kształtowanie środowiska medialnego

Tworzenie ram prawnych i mechanizmów wsparcia dla pluralizmu mediów, standardów etycznych dziennikarstwa oraz przeciwdziałania ekstremizmowi informacyjnemu.

Przeciwdziałanie dezinformacji wewnętrznej

Zdolność do rozpoznawania i neutralizowania dezinformacji pochodzącej z wewnętrznych źródeł – w tym ruchów radykalnych, kampanii antypaństwowych i manipulacji politycznych.

Narzędzia AI/ML w ochronie środowiska informacyjnego

Zastosowanie sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego i przetwarzania języka naturalnego do monitoringu treści, detekcji dezinformacji i wczesnego ostrzegania przed manipulacją.

Zarządzanie bezpieczeństwem cybernetycznym (Cyber Governance)

Systemowe podejście do nadzoru nad cyberbezpieczeństwem w państwie – strategia, regulacje, odpowiedzialność, koordynacja międzysektorowa.

Ochrona systemów krytycznych (ICS/OT)

Zabezpieczenie infrastruktury przemysłowej, energetycznej i komunalnej przed cyberatakami – w tym systemów SCADA, ICS, OT.

Zarządzanie incydentami i reagowanie (CERT/CSIRT)

Zdolność do detekcji, analizy, eskalacji i neutralizacji incydentów cybernetycznych – w skali lokalnej, sektorowej i narodowej.

Odporność i redundancja sieci cyfrowych

Zdolność do utrzymania ciągłości łączności, danych i dostępu do usług cyfrowych pomimo zakłóceń – przez backupy, alternatywne trasy, systemy awaryjne.

Bezpieczeństwo danych i prywatności

Zabezpieczenie danych obywateli, organizacji i instytucji przed kradzieżą, sabotażem, nieautoryzowanym dostępem lub stratą.

Cyberhigiena i świadomość użytkowników

Podnoszenie kompetencji użytkowników indywidualnych i instytucjonalnych w zakresie bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych.

Bezpieczeństwo urządzeń końcowych i IoT

Ochrona komputerów, smartfonów, kamer, urządzeń inteligentnych i sieciowych przed włamaniami i przejęciem kontroli.

Zabezpieczenie usług chmurowych i zewnętrznych dostawców

Kontrola bezpieczeństwa w usługach SaaS, PaaS, IaaS oraz w kontraktach outsourcingowych – audyt, szyfrowanie, reguły dostępu.

Zdolności ofensywno-defensywne i symulacje

Rozwijanie narodowych kompetencji Red/Blue Team, testów penetracyjnych, ćwiczeń taktycznych oraz reagowania kinetyczno-cyfrowego.

Współpraca międzynarodowa i sektorowa w cyberbezpieczeństwie

Koordynacja działań z NATO, UE, ENISA, a także z sektorami infrastruktury krytycznej i operatorami prywatnymi.

Ochrona tożsamości cyfrowej i systemów autoryzacji

Bezpieczne zarządzanie tożsamością cyfrową obywateli, firm i urzędów – w tym eID, certyfikaty, MFA, SSO, kontrola tożsamości maszyn.

Bezpieczeństwo systemów wyborczych i procesów demokratycznych

Zabezpieczenie procesów głosowania, przetwarzania wyników, kampanii politycznych i systemów legislacyjnych przed cybermanipulacją.

Identyfikacja i klasyfikacja infrastruktury krytycznej

System identyfikacji obiektów i systemów uznanych za krytyczne dla funkcjonowania państwa – wg sektorów (energia, woda, transport, zdrowie itd.).

Fizyczna ochrona infrastruktury

Zabezpieczenia fizyczne obiektów krytycznych – ogrodzenia, kontrola dostępu, ochrona techniczna, systemy detekcji, patrole.

Odporność na zakłócenia i awarie techniczne

Zdolność infrastruktury do kontynuowania pracy mimo uszkodzeń lub awarii – przez redundancję, systemy zapasowe, elastyczne zarządzanie.

Ochrona przed atakami fizycznymi i hybrydowymi

Systemy zabezpieczające przed sabotażem, eksplozjami, infiltracją, atakami hybrydowymi – w tym integracja z siłami ochrony i służbami.

Ochrona infrastruktury przed zmianami klimatu

Adaptacja infrastruktury do ekstremalnych zjawisk pogodowych – upałów, suszy, powodzi, wiatrów – w tym lokalizacja i odporność konstrukcyjna.

Zarządzanie ciągłością działania (BCM) dla operatorów

Procedury operatorów krytycznych zapewniające działanie nawet w warunkach ekstremalnych – plany ciągłości działania, testy, ćwiczenia.

Interoperacyjność i łańcuchy wzajemnych zależności

Zarządzanie ryzykiem wynikającym z powiązań między systemami (np. energia → telekomunikacja → finanse) – analizy ryzyka systemowego.

Systemy wczesnego ostrzegania i monitoringu infrastruktury

Sieci czujników, drony, monitoring strukturalny i geotechniczny obiektów – zapobieganie awariom i ich wczesna detekcja.

Zdolność do szybkiej odbudowy (recovery capacity):

Zasoby, procedury i zdolności techniczne do szybkiej naprawy i przywracania funkcji zniszczonej infrastruktury.

Partnerstwo publiczno-prywatne w ochronie infrastruktury

Mechanizmy koordynacji, regulacji i współpracy między państwem a operatorami prywatnymi odpowiedzialnymi za kluczową infrastrukturę.

Infrastruktura zapasowa i mobilna (rezerwowa): Utrzymywanie infrastruktury rezerwowej – mobilne ujęcia wody, agregaty, mosty tymczasowe, stacje komunikacyjne.

Ochrona infrastruktury transportowej i logistycznej

Zdolność do utrzymania działania sieci dróg, kolei, lotnisk, portów, magazynów – w tym ochrony przepływu towarów i ludzi.

Stabilność systemu finansowego i bankowego

Zdolność instytucji finansowych do przetrwania wstrząsów, utrzymania płynności i obsługi podstawowych funkcji w warunkach kryzysu.

Odporność fiskalna i budżetowa państwa

Zdolność budżetu państwa do reagowania na nadzwyczajne wydatki, utratę dochodów oraz finansowania działań antykryzysowych bez utraty stabilności makroekonomicznej.

Zabezpieczenie strategicznych sektorów gospodarki

Identyfikacja i wsparcie sektorów kluczowych dla funkcjonowania państwa (energetyka, rolnictwo, przemysł obronny) – zwłaszcza w czasie wojny lub blokady.

Ochrona łańcuchów dostaw i logistyki

Zapewnienie ciągłości dostaw surowców, komponentów, towarów i usług – w tym dywersyfikacja źródeł, strategiczne rezerwy i lokalizacja produkcji.

Odporność małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP)

Wsparcie MŚP w zakresie planów ciągłości działania, dostępności kredytów, digitalizacji i odbudowy po kryzysie.

Zdolność szybkiego uruchamiania pakietów pomocowych

Mechanizmy szybkiego wdrażania ulg, dopłat, gwarancji kredytowych i innych form wsparcia przedsiębiorstw i gospodarstw domowych.

Zabezpieczenie rynku pracy i dochodów obywateli

Utrzymanie zatrudnienia i minimalnych dochodów – np. przez subsydia, wsparcie sektorowe, elastyczne formy pracy.

System rezerw strategicznych (materiały, waluty, surowce)

Utrzymywanie i zarządzanie zasobami rezerwowymi – paliw, zboża, leków, walut zagranicznych – niezbędnych do stabilizacji w kryzysie.

Bezpieczeństwo inwestycji i kapitału

Zapobieganie destabilizacji rynków finansowych, odpływowi kapitału i przejęciom wrogim firm strategicznych przez podmioty zagraniczne.

Odbudowa i odporność postkryzysowa

Zdolność systemu gospodarczego do szybkiej rekonstrukcji po kryzysie – w tym inwestycje publiczne, odbudowa popytu, wsparcie innowacyjności.

Ekonomiczne aspekty odporności społecznej i lokalnej

Wzmacnianie lokalnych ekosystemów gospodarczych, samowystarczalności i zatrudnienia na poziomie gmin, miast i regionów.

Zdolność systemu opieki zdrowotnej do reagowania kryzysowego

Możliwość szybkiej mobilizacji zasobów, rozbudowy infrastruktury szpitalnej, przekształcania oddziałów i reagowania w warunkach nagłych zagrożeń

Bezpieczeństwo i ciągłość działania szpitali i placówek medycznych

Funkcjonowanie infrastruktury zdrowotnej w warunkach przerw w dostawach energii, cyberataków, presji kadrowej i logistyki.

Rezerwy strategiczne w ochronie zdrowia

Zapasy środków ochrony osobistej, leków, sprzętu, testów diagnostycznych oraz logistyka ich szybkiej dystrybucji.

Systemy wczesnego ostrzegania epidemiologicznego

Monitoring chorób zakaźnych, zagrożeń bioterrorystycznych i zdolność analityczna służb sanitarno- epidemiologicznych.

Ochrona personelu medycznego

Środki ochrony, wsparcie psychologiczne, systemy rezerwowe i planowanie kadr niezbędnych do funkcjonowania systemu zdrowia.

Zintegrowane systemy zarządzania kryzysowego w ochronie zdrowia

Integracja inspekcji sanitarnej, ratownictwa medycznego, szpitali, laboratoriów i służb porządkowych w trybie reagowania.

Odporność zdrowia publicznego i profilaktyka

Programy profilaktyki, szczepień, edukacji zdrowotnej oraz gotowość społeczeństwa do reagowania zgodnie z zaleceniami medycznymi.

Odporność psychiczna i psychiatryczna systemu zdrowotnego

Zdolność do obsługi nagłych kryzysów psychicznych w społeczeństwie, katastrof masowych i traumy zbiorowej.

Bezpieczeństwo danych medycznych i systemów e-zdrowia

Zabezpieczenie danych pacjentów, dokumentacji i systemów cyfrowych przed sabotażem, kradzieżą lub utratą.

Koordynacja międzynarodowa i transgraniczna w zakresie zdrowia

Współpraca z WHO, ECDC, państwami sąsiednimi w zakresie ostrzegania, procedur, logistyki medycznej i wsparcia zasobowego.

Mobilność i elastyczność zasobów zdrowotnych

Możliwość relokacji personelu, sprzętu i infrastruktury – w tym szpitale mobilne, logistyka ewakuacji i przenośne punkty opieki.

Monitoring zagrożeń środowiskowych i klimatycznych

Systematyczne śledzenie ekstremalnych zjawisk pogodowych, jakości powietrza, wód, gleb oraz długoterminowych trendów klimatycznych.

Zarządzanie ryzykiem katastrof naturalnych

Opracowanie i wdrażanie planów przeciwdziałania skutkom powodzi, susz, osuwisk, pożarów oraz innych katastrof związanych z klimatem.

Ochrona zasobów wodnych i gospodarka wodna

Zabezpieczenie jakości i ilości wody pitnej, retencja, infrastruktura wodociągowa, adaptacja do suszy i zmniejszonych opadów.

Odporność infrastruktury na zmiany klimatu

Adaptacja budynków, sieci energetycznych, transportu i innych struktur do rosnących temperatur, opadów ekstremalnych i innych czynników.

Zielona infrastruktura i renaturyzacja środowiska

Zwiększanie powierzchni zielonych, naturalnych kanałów retencji, parków, lasów i elementów kompensujących zmiany klimatu.

Zrównoważone zarządzanie glebami i przestrzenią

Zapobieganie erozji, degradacji gruntów, niekontrolowanej urbanizacji oraz wspieranie funkcji ekologicznych krajobrazu.

Zrównoważona gospodarka odpadami i recykling

Systemy gospodarki odpadami, redukcja emisji metanu, odzysk materiałów oraz ochrona przed skażeniem środowiska.

Adaptacja rolnictwa do zmieniających się warunków

Wsparcie dla produkcji żywności w warunkach zmian klimatu – odmiany odporniejsze na suszę, nowe technologie i systemy zarządzania.

Ochrona bioróżnorodności i usług ekosystemowych

Zachowanie różnorodności biologicznej, siedlisk naturalnych i kluczowych funkcji środowiskowych niezbędnych dla przetrwania człowieka.

Mechanizmy interwencji kryzysowej środowiskowej

Procedury i zasoby służące reagowaniu na nagłe skażenia, katastrofy chemiczne, powodzie oraz skażenia przemysłowe.

Włączenie społeczności lokalnych w ochronę klimatu

Aktywizacja mieszkańców do działań adaptacyjnych, inicjatywy lokalne, ogrody społeczne, wspólnotowe działania ekologiczne.

Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej

Zdolność do nieprzerwanego zaopatrywania w energię elektryczną poprzez redundancję, magazynowanie, sieci rezerwowe i zdywersyfikowane źródła.

Odporność infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej

Ochrona sieci elektroenergetycznych, gazociągów i rurociągów przed uszkodzeniem, sabotażem, awarią lub skutkami klimatycznymi.

Zróżnicowanie i dywersyfikacja źródeł energii

Zwiększenie niezależności energetycznej poprzez różnicowanie paliw i kierunków dostaw: OZE, LNG, energia jądrowa, biopaliwa, wodór.

Rezerwy energetyczne i możliwości magazynowania

Budowa i utrzymywanie rezerw paliwowych, gazowych, bateryjnych – jako bufor w czasie zakłóceń, blackoutów lub embargo.

Zarządzanie popytem i efektywność energetyczna

Systemy ograniczania zużycia w sytuacjach kryzysowych, wsparcie dla efektywności energetycznej odbiorców indywidualnych i przemysłowych.

Odporność cybernetyczna sektora energetycznego

Zabezpieczenie systemów SCADA, smart grid, cyfrowych liczników i centrów zarządzania siecią przed atakami hakerskimi.

Kontrola strategicznych operatorów i zasobów

Zapobieganie przejęciom wrogim firm sektora energii, obrona infrastruktury własnościowej i krytycznych inwestycji przed destabilizacją.

Mobilność i elastyczność infrastruktury energetycznej

Możliwość rekonfiguracji sieci, wykorzystywania mobilnych agregatów, stacji ładowania, zasilania awaryjnego i mostów energetycznych.

Planowanie awaryjne i zarządzanie blackoutami

Skoordynowane procedury reagowania na masowe awarie – od lokalnych blackoutów po odłączenie od systemów europejskich.

Partnerstwa międzynarodowe i bezpieczeństwo transgraniczne

Współpraca z sąsiednimi państwami, ENTSO-E, agencjami UE i NATO w zakresie bezpieczeństwa przesyłu i reagowania na kryzysy.

Włączenie społeczności lokalnych w bezpieczeństwo energetyczne

Rozwój energetyki rozproszonej, wspólnot energetycznych, mikroinstalacji oraz edukacja obywatelska w zakresie odporności energetycznej.

Zdolność do niezależnego rozwoju kluczowych technologii

Rozwój własnych kompetencji i zasobów technologicznych w strategicznych obszarach – mikroelektronika, komunikacja, robotyka, sztuczna inteligencja.

Bezpieczeństwo łańcuchów dostaw komponentów technologicznych

Zapewnienie ciągłości dostaw komponentów IT, półprzewodników, systemów sterujących i innych zasobów technologicznych wrażliwych.

Odporność przemysłu high-tech i badawczo-rozwojowego

Zdolność firm i ośrodków R&D do utrzymania działania, zatrudnienia i projektów w warunkach presji geopolitycznej lub zakłóceń.

Strategiczne rezerwy i krajowe zaplecze produkcyjne

Utrzymywanie minimalnych zdolności produkcyjnych i magazynów komponentów technologicznych na potrzeby awaryjne i wojenne.

Ochrona patentowa i niezależność know-how

Zabezpieczenie własności intelektualnej, tajemnic technologicznych i strategicznych algorytmów przed wyciekiem, sabotażem lub kradzieżą.

Odporność systemów sterowania i automatyki (OT/ICS)

Ochrona przemysłowych systemów sterujących, sensorów, automatyki i robotyki przed błędami systemowymi i cyberatakami.

Krajowy potencjał edukacyjny i szkoleniowy w zakresie technologii

Systemy kształcenia, upskillingu i rekrutacji specjalistów technologicznych jako warunek długoterminowej suwerenności cyfrowej.

Wspieranie innowacyjności i start-upów deep tech

Systemy wsparcia dla firm rozwijających technologie przełomowe, finansowanie ryzyka, inkubatory, ulgi podatkowe.

Ochrona infrastruktury testowej, laboratoryjnej i symulacyjnej

Zapewnienie ciągłości działania kluczowych stanowisk badawczo-pomiarowych, symulatorów i laboratoriów krytycznych dla obronności.

Odporność na embargo technologiczne i presję geopolityczną

Zdolność do utrzymania projektów i kompetencji mimo ograniczeń eksportowych, sankcji i braku dostępu do komponentów zagranicznych.

Strategiczne partnerstwa międzynarodowe w zakresie technologii

Budowanie relacji z państwami i organizacjami partnerskimi w celu współdzielenia badań, interoperacyjności i wspólnej produkcji.

Bezpieczeństwo krajowej produkcji rolno-spożywczej

Zdolność do zapewnienia podstawowej produkcji żywności na poziomie krajowym – w zakresie zbóż, mięsa, warzyw, mleka i olejów.

Zróżnicowanie i stabilność łańcuchów dostaw żywności

Utrzymanie dostępu do różnorodnych źródeł żywności – krajowych i importowanych – z uwzględnieniem logistyki, magazynów i transportu.

Zarządzanie rezerwami strategicznymi żywności i pasz

Utrzymywanie zapasów podstawowych produktów żywnościowych, pasz i surowców rolnych na wypadek kryzysu, blokady lub katastrofy.

Odporność infrastruktury przetwórstwa i dystrybucji

Zdolność do kontynuacji działania zakładów przetwórczych, chłodni, hurtowni i sieci handlowych w warunkach kryzysu.

Ochrona zdrowia i jakości produktów żywnościowych

Zapewnienie nadzoru sanitarnego, weterynaryjnego i jakościowego – również w warunkach wojennych lub ograniczonych zasobów.

Lokalna samowystarczalność żywnościowych

Wsparcie lokalnych gospodarstw, ogrodnictwa miejskiego, przetwórstwa na małą skalę i wspólnotowych systemów dystrybucji żywności.

Odporność systemów żywienia zbiorowego:

Zdolność instytucji publicznych (wojska, szpitale, szkoły, domy pomocy) do zapewnienia wyżywienia w warunkach zakłóceń.

Zarządzanie ryzykiem klimatycznym i biologicznym w rolnictwie

Przeciwdziałanie skutkom suszy, powodzi, chorób roślin i zwierząt, zmienności pogodowej – w tym wsparcie ubezpieczeniowe.

Logistyka awaryjna i dystrybucja humanitarna żywności

Zdolność do szybkiego dostarczania żywności w warunkach kryzysu – przez transport wojskowy, NGO, służby cywilne i samorządy.

Zabezpieczenie nasion, genotypów i produkcji pierwotnej

Utrzymanie bioróżnorodności rolniczej, banków nasion, zasobów genetycznych zwierząt i niezależności w zakresie odmian uprawnych.

Edukacja żywieniowa i odporność społeczna

Kształtowanie nawyków racjonalnej konsumpcji, eliminowanie strat żywności i wzmacnianie odporności obywateli na niedobory żywności.

Zdolność do radzenia sobie z traumą zbiorową

Systemy reagowania psychologicznego na masowe zdarzenia traumatyczne – wojna, katastrofy, ataki, pandemie.

Wsparcie psychiczne i emocjonalne dla służb i personelu kluczowego

Stała opieka psychologiczna dla osób działających w warunkach skrajnego stresu – ratowników, żołnierzy, urzędników.

Powszechna edukacja psychologiczna i emocjonalna

Programy szkolne i medialne wspierające świadomość emocjonalną, odporność psychiczną i przeciwdziałanie panice.

Systemy wsparcia psychologicznego dla dzieci i młodzieży

Interwencja i długoterminowa pomoc psychologiczna w szkołach oraz w rodzinach dotkniętych kryzysem.

Psychologiczne przygotowanie do kryzysu i wojny

Ćwiczenia, kampanie i narzędzia umożliwiające świadome przygotowanie społeczeństwa do stresu, utraty i ryzyka.

Odporność społeczności lokalnych i rodzin

Rozwijanie mechanizmów wsparcia sąsiedzkiego, wspólnotowego i rodzinnego – jako sieci bezpieczeństwa emocjonalnego.

Zdolność przeciwdziałania panice i chaosowi informacyjnemu

Reakcje psychologiczne w sferze publicznej na dezinformację, narracje paniki, strachu i wrogości.

Dostępność do usług psychologicznych i psychiatrycznych

Infrastruktura, kadry i procedury zapewniające wsparcie w sytuacjach masowych oraz dla grup szczególnie wrażliwych.

Odporność psychiczna struktur instytucjonalnych

Zdolność zespołów i organizacji do działania pod presją – m.in. przez treningi, procedury, wsparcie i selekcję.

Psychologiczne aspekty zarządzania ryzykiem i komunikacji

Użycie psychologii poznawczej i emocjonalnej w zarządzaniu kryzysowym, komunikatach alarmowych i briefingach.

Kultura odporności psychicznej w społeczeństwie

Narracje, symbole, tradycje i wartości wspierające wytrwałość, nadzieję i solidarność w warunkach zagrożenia.

Ochrona dziedzictwa kulturowego i historycznego

Zabezpieczenie zabytków, muzeów, archiwów i dzieł sztuki przed zniszczeniem, grabieżą, sabotażem lub zapomnieniem.

Ochrona instytucji kultury i mediów tożsamościowych

Wsparcie dla teatrów, mediów lokalnych, bibliotek, domów kultury, które budują narrację wspólnotową i tożsamościową.

Przeciwdziałanie agresji kulturowej i wojnie narracyjnej

Reakcja na działania obcych państw, które mają na celu podważenie tożsamości narodowej, historii lub symboliki.

Edukacja historyczna i tożsamościowa

Kształcenie w zakresie dziedzictwa narodowego, historii lokalnej, wartości konstytucyjnych i kulturowych fundamentów wspólnoty.

Wspieranie wspólnot etnicznych, religijnych i lokalnych

Wzmacnianie tożsamości i spójności mniejszości oraz mikrospołeczności – z poszanowaniem ich tradycji i autonomii.

Kultura pamięci i systemy symboliczne

Utrwalanie wydarzeń kluczowych dla wspólnoty poprzez pomniki, rocznice, ceremonie i miejsca pamięci.

Narracje odporności kulturowej

Tworzenie i promowanie przekazów, które wzmacniają poczucie sprawczości, ciągłości narodowej, gotowości do przetrwania.

Zdolność do adaptacji kulturowej i ochrony tożsamości

Łączenie otwartości na zmiany z umiejętnością zachowania i przekazywania tradycji i wartości kulturowych.

Wsparcie kultury niezależnej i cyfrowej

Rozwijanie kultury w mediach cyfrowych, literaturze internetowej, niezależnym kinie i sztuce alternatywnej.

Odporność instytucji narracyjnych i akademickich

Zdolność uniwersytetów, instytutów naukowych i edukacyjnych do obrony autonomii, rzetelności i roli kulturowej.

Współpraca międzynarodowa w zakresie ochrony kultury

Koordynacja z UNESCO, EU, NGO w zakresie ratowania dziedzictwa kultury w czasie kryzysu lub okupacji.

Zdolność do utrzymania podstawowej działalności w sytuacji kryzysu

Funkcjonowanie firmy w trybie ograniczonym – zapewnienie minimalnych procesów operacyjnych, komunikacji i obsługi klientów.

Plany ciągłości działania (BCP) i zarządzanie kryzysowe

Opracowanie i wdrażanie planów awaryjnych dotyczących przerw w dostawach, zasilaniu, kadrach, systemach IT i operacjach kluczowych.

Odporność łańcucha dostaw i logistyki przedsiębiorstwa

Zdolność do utrzymania lub rekonfiguracji dostaw materiałów, produktów i usług z wykorzystaniem alternatywnych tras, dostawców lub zapasów.

Ochrona danych, systemów IT i infrastruktury cyfrowej

Zabezpieczenie danych handlowych, operacyjnych i systemów cyfrowych firmy przed atakami, awariami lub kradzieżą.

Bezpieczeństwo pracowników i model pracy w trybie awaryjnym

Zdolność do organizacji pracy zdalnej, zmianowej lub hybrydowej z zapewnieniem bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego pracowników.

Zarządzanie relacjami z klientami i utrzymaniem płynności operacyjnej

Kontrola procesów sprzedażowych, komunikacji z klientem, rozliczeń i zobowiązań – nawet w warunkach zakłóceń.

Odporność finansowa i dostęp do awaryjnych źródeł finansowania

Zdolność do przetrwania utraty przychodów lub zwiększonych kosztów poprzez rezerwy, linie kredytowe, ubezpieczenia lub wsparcie państwa.

Ochrona know-how, kluczowych ludzi i zasobów strategicznych

Zabezpieczenie kluczowych pracowników, umów, zasobów materialnych i niematerialnych przed utratą, przejęciem lub sabotażem.

Komunikacja kryzysowa i zarządzanie reputacją

Zarządzanie informacją wewnętrzną i zewnętrzną w czasie kryzysu – w tym media społecznościowe, PR i relacje z otoczeniem.

Interoperacyjność i współpraca z administracją i partnerami

Zdolność do działania w ramach publiczno-prywatnych mechanizmów odpornościowych, zgłoszeń, ćwiczeń i współpracy z instytucjami.

Elastyczność strategiczna i gotowość do przekształceń

Zdolność do szybkiej zmiany modelu biznesowego, rynku docelowego, produktu lub struktury operacyjnej w reakcji na trwałą zmianę otoczenia.

Zdolność do współpracy operacyjnej z państwami sąsiednimi

Gotowość do prowadzenia wspólnych działań z państwami granicznymi w sytuacjach kryzysowych – m.in. zarządzanie migracją, katastrofami, epidemiami.

Transgraniczne systemy ostrzegania i wymiany informacji

Funkcjonowanie interoperacyjnych systemów wczesnego ostrzegania, komunikacji kryzysowej i koordynacji w czasie rzeczywistym.

Zdolność do przyjęcia wsparcia międzynarodowego

Mechanizmy administracyjne, logistyczne i prawne umożliwiające przyjęcie pomocy z zewnątrz – wojskowej, humanitarnej, technicznej.

Bezpieczeństwo granic i ochrona korytarzy ewakuacyjnych

Utrzymanie kontroli nad punktami granicznymi i trasami ewakuacji lub dostaw w warunkach masowego przemieszczania się ludności.

Wspólne planowanie reagowania kryzysowego z partnerami

Tworzenie zintegrowanych planów działania z państwami sąsiednimi – na poziomie regionalnym i międzynarodowym (EU, NATO, ONZ).

Zdolność do eksportu i importu pomocy w stanie kryzysu

Utrzymywanie zdolności logistycznych, handlowych i prawnych do realizacji transgranicznego przepływu towarów i usług kluczowych.

Integracja służb ratunkowych i ochronnych w obszarach przygranicznych

Wspólne szkolenia, interoperacyjność systemów i szybkie uruchamianie działań transgranicznych przez straż pożarną, policję, służby medyczne.

Ochrona infrastruktury transgranicznej

Zabezpieczenie mostów, linii energetycznych, kolejowych i gazociągów przebiegających przez granice państwowe.

Zarządzanie transgranicznym ruchem ludności

Mechanizmy kontroli i zarządzania uchodźstwem, przemieszczaniem się uchodźców klimatycznych, ekonomicznych i wojennych.

Wspólne ćwiczenia i symulacje transgraniczne

Organizacja i uczestnictwo w ćwiczeniach między krajami, dotyczących zarządzania kryzysowego, katastrof, cyberataków, epidemii.

Zdolność do współdziałania w ramach międzynarodowych mechanizmów reagowania

Aktywne uczestnictwo w unijnych, natowskich i ONZ-towskich systemach szybkiego reagowania – ERCC, NATO Euro-Atlantic Disaster Response, UN OCHA.


Stabilność konstytucyjna i porządku prawnego

Utrzymanie działania konstytucyjnych organów państwa i podstawowego porządku prawnego nawet w warunkach wyjątkowych.

Elastyczność legislacyjna w sytuacjach nadzwyczajnych

Zdolność do szybkiego uchwalania, zawieszania lub modyfikowania przepisów w reakcji na kryzys, z zachowaniem standardów praworządności.

Bezpieczeństwo systemów wymiaru sprawiedliwości

Zapewnienie ciągłości działania sądów, prokuratur i organów ścigania – w tym ich ochrony fizycznej i infrastrukturalnej.

Odporność administracji publicznej i samorządowej

Zdolność do wykonywania funkcji administracyjnych przez urzędy i samorządy w warunkach presji, braku personelu lub zagrożeń.

Bezpieczeństwo danych prawnych i rejestrów publicznych

Ochrona elektronicznych rejestrów, baz danych i dokumentacji urzędowej przed utratą, sabotażem lub manipulacją.

Ochrona praw i wolności obywatelskich w czasie kryzysu

Zapewnienie, że działania nadzwyczajne nie prowadzą do trwałego ograniczenia praw jednostki – równowaga między bezpieczeństwem a wolnością.

Regulacje wspierające ciągłość działania sektora prywatnego

Rozwiązania prawne pozwalające firmom na kontynuowanie działalności – m.in. prawo pracy, zamówienia publiczne, dostęp do pomocy.

Koordynacja prawna z instytucjami międzynarodowymi

Spójność działań krajowych z mechanizmami UE, NATO, ONZ – w tym stany nadzwyczajne, sankcje, pomoc humanitarna.

Prawne ramy zarządzania kryzysowego i obronnego

Ustawa o zarządzaniu kryzysowym, planowanie obronne, przepisy o użyciu wojska i służb – jako podstawa do działania w czasie wojny.

Odporność instytucji regulacyjnych i nadzorczych

Zdolność organów regulacyjnych do działania, nadzoru i podejmowania decyzji w sytuacjach kryzysowych – w tym KNF, UKE, UOKiK, URE.

Dostęp do informacji prawnej i komunikacji z obywatelami

Zapewnienie, że obywatele mają dostęp do aktualnych przepisów, informacji prawnych i kanałów odwoławczych nawet w stanie wyjątkowym.